مقاومت و عشق: مسیرهای آزادسازی فلسطین
اَمال بِشارا
یک: یک [زن] کنشگر فلسطینی بی‌باک، که در داخل اسرائیل به فعالیتش می‌پردازد، برایم توضیح داد که چگونه پلیس اسرائیل قبل از یک اعتراض سیاسی برنامه‌ریزی شده، او را به صورت «پیشگیرانه» دستگیر کرد. او با عصبانیت خاصی به یاد آورد که پلیس پدرش را به همراهش به کلانتری کشاند. چنانچه خودش می‌گفت:
برای من مهم است که بگویم آنها زنان جوان را با پدرانشان دستگیر کردند. این قضیه به هویت مردسالاری استعمار اشاره دارد. ما نمی‌توانیم بین پدرسالاری و استعمار تمایز قائل شویم. این تجربه دو امر را نمایان می‌کند: اول اینکه اسرائیل می‌داند که ما جامعه‌ای مردسالار هستیم، و سعی می‌کند از این واقعیت بهره ببرد—یک جامعه‌ی شرقی، روستایی، و مردسالار. سعی می کند با استفاده از این واقعیت ما را شرم‌زده کند—که به خاطر من پدرم را دستگیر کردند. و دومین نکته‌ی این قضیه آن است که حکومت اسرائیل این مردسالاری را تقویت می‌کند. ما چه بخواهیم یک نظام مردسالار را توصیف کنیم یا یک نظام استعماری، از یک عبارت در وصفشان استفاده می‌کنیم: هر دو از سرکوب استفاده می‌کنند. (بشارا ۲۰۲۲:۲۳۴)
دو: در تابستان ۲۰۲۲ [۱۴۰۱] در شهر بیت‌لحم، از میان دیوارنوشته‌های موجود در مورد حزب فتح و نقاشی‌های دیواری مربوط به مبارزه، یک گرافیتو توجه را به خودش جلب می‌کرد: «عشق و مقاومت، جفت‌شان مورد تحقیر سالخورده‌ها هستند» (الحب و المقاومة کلاهما لا یرضی عنهما الکبار).
سه: بیش از ۱۵ سال پیش، زمانی که من و همسرم عروسی‌مان را در بیت‌لحم جشن گرفتیم، خواهر شوهر جدیدم، که در کرانه‌ی باختری یک رهبر فمینیستی به شمار می‌رود، با شوخی گفت: «این اولین عروسی بین یک مسیحی و یک مسلمان است که در آن سنگی پرتاب نشده!»
این سه لحظه، با تجلی خاص فلسطینی و اسرائیلی، ارتباط استعمار مهاجرنشین اسرائیلی را—همراه با تمامی ابعاد به شدت نژادی، کیفری-زندانی، و نظامی‌اش—با پدرسالاری به عنوان یک ساختار جهانی (اما نه همه جا فراگیر) نمایان می‌سازد. ما مدت‌هاست که می‌دانیم اسرائیل از پدرسالاری برای جلب همکاری، اعتراف‌گیری، و سرکوب مقاومت به اشکال گوناگون دیگر استفاده می‌کند. تئوری زاده-در-خشم زن معترض نشان می‌دهد که این امر امروزه چگونه عملگر است. او نیاز به اتحاد بین مبارزه‌ی فمینیستی و ضداستعماری را تصریح می‌کند، و ندایی را تکرار می‌کند که در طول دهه‌ها کنشگری طنین انداز شده است (احمود ۲۰۲۲)، که «فلسطین یک مسئله‌ی فمینیستی است» (اشتراکی فمینیستی فلسطین ۲۰۲۱).
حتی زمانی که ساختارها به سرعت تغییر نمی‌کنند، اقدامات ما در راستای تحول اهمیت دارند. مبارزات فمینیستی امروزی نشان می‌دهند که ما می‌توانیم از طریق فعالیت‌های عمومی و خصوصی، پدرسالاری، استعمار، و استبداد را به چالش بکشیم. ما باید فرایندی بودن روند تحول را محترم بشماریم، همچنان که مبرم بودن انقلاب را اذعان می‌کنیم.
تاکتیک دستگیری زنان تحت نظر یک مرد مدعی بر این است که فلسطینی‌ها بیشتر به «نجابت» زنان—طبق تعریف این مفهوم در چارچوب پدرسالارانه—اهمیت می‌دهند تا حقوق اساسی تمامی فلسطینی‌ها. این تاکتیک همچنان که وانمود می‌کند درک درستی از فرهنگ فلسطینیان دارد، مفهوم معمولی حمایت والدین از فرزندانشان را به سخره می‌گیرد و تضعیف می‌کند: فلسطینی‌ها خوب می‌دانند که والدین به ندرت می‌توانند از فرزندان خود در برابر خطر زندانی شدن محافظت کنند. علاوه بر این، دخالت دادن پدر در این رویه نمی‌تواند این واقعیت را کتمان کند که اسرائیل به دستگیری فعالان قبل از این که کاری انجام داده باشند دست زده بود—تاکتیکی که اسرائیل هر از گاهی در مناطق تحت قانون مدنی‌اش به کار می‌برد (حسون ۲۰۱۶). همانند بازداشت اداری—سیاستی که از قوانین استعماری بریتانیا به ارث رسیده، و اغلب در نواحی اشغالی برای توقیف افراد بدون صدور حکم تا مدت شش ماه استفاده می‌شود—این یک نمونه از میان بسیاری از تاکتیک‌های حقوقی اسرائیل است که اصول اولیه‌ی حقوق مدنی و سیاسی را نقض می‌کند (انجمن حمایت از زندانیان و حقوق بشر آدامیر ۲۰۱۷).
این که حتی با گذشت پاسی از قرن بیست و یکم، پلیس اسرائیل لازم می‌بیند در مقابله با یک نسل جوان که به آشکارا فمینیست است از تاکتیک‌هایی مانند دستگیری پدران همراه با دخترانشان استفاده کند، ممکن است مایوس‌کننده باشد— انگار که ما همچنان در حال جنگیدن در مبارزه‌ی قرن گذشته هستیم. اما ما باید با قاطعیت به راهمان ادامه دهیم: حتی زمانی که ساختارها به سرعت تغییر نمی‌کنند، اقدامات ما در راستای تحول اهمیت دارند. مبارزات فمینیستی امروزی نشان می‌دهند که ما می‌توانیم از طریق فعالیت‌های عمومی و خصوصی، پدرسالاری، استعمار، و استبداد را به چالش بکشیم. ما باید فرایندی بودن روند تحول را محترم بشماریم، همچنان که مبرم بودن انقلاب را اذعان می‌کنیم.
گرافیتوی مذکور در بیت‌لحم، نقد را به درون [فلسطین] هدایت می کند. این ریش سفیدانی که مقاومت و عشق را رد می‌کنند، که هستند؟ شاید به دلیل ترس از اتهام‌زنی متقابل، نامی از رهبری رسمی در این نوشته برده نشده است. ماهیت ضد دموکراتیک رژیم محمود عباس، امید و انرژی را از نسل‌های جدید مشغول مبارزه می‌گیرد. عباس دومین رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین است؛ نهادی که در سال ۱۹۹۴ تأسیس شد تا که—به گفته‌ی طرفدارانش—راه را برای تشکیل کشور فلسطین هموار سازد و سرانجام منجر به حفاظت از فلسطینیان و خودمختاری آنها گردد. اما اکنون، با گذشت تقریباً سه دهه، تشکیلات خودگردان تنها امور مدنی شهرها و شهرک‌های جزیره‌وار [کرانه‌ی باختری] را مدیریت می‌کند، در حالی که به اهرم نیروی پلیس زورمند‌ش که علیه مردم خود به کار می‌گیرد، غرور می‌ورزد. از منظر دموکراسی، این تشکیلات شکستی بیش نبوده است—عباس در سال ۲۰۰۵ برای یک دوره‌ی چهار ساله‌ی ریاست انتخاب شد، و از آن زمان انتخابات ریاست جمهوری متعاقبی برگزار نشده است. هماهنگی امنیتی [رژیم عباس] با اسرائیل، مقاومت فلسطینی در برابر اشغال مستمر اسرائیل را جرم می‌انگارد و فلسطینی‌ها را در برابر خشونت اسرائیل آسیب‌پذیر می‌کند (الترتیر ۲۰۱۷). تشکیلات خودگردان فلسطین مخالفان داخلی را با ضرب و شتم و زندان سرکوب می‌کند (دیده‌بان حقوق بشر ۲۰۲۲). به سادگی میتوان درک کرد که چرا این درگیری‌ها یک مبارزه‌ی نسلی به نظر می‌رسد: در جامعه‌ای که ۶۹ درصد مردم آن کمتر از ۲۹ سال سن دارند، عباس ۸۷ ساله است (صندوق ملل متحد برای فعالیت‌های جمعیتی ۲۰۱۵).
شکل ۱. یک گرافیتو در بیت‌لحم در سال ۲۰۲۲ که نوشته است: «عشق و مقاومت، جفت‌شان مورد تحقیر سالخورده‌ها هستند.» (عکس از اَمال بشارا)
البته شاید هم علت این که نامی از رهبری رسمی در این دیوارنوشته برده نشده است این است که او تنها بزرگ‌تری نیست که مقاومت و عشق را به سخره می‌گیرد. بسیاری از خانواده‌های فلسطینی امید و امکان آینده‌ای مشترک را بر زوج‌هایی که علی‌رغم هنجارهای اجتماعی عاشق می‌شوند، دریغ کرده‌اند—چه به این دلیل که عشاق هم جنس هستند (عطشان ۲۰۲۰) یا به این دلیل که آنها پیرو ادیان مختلف هستند، چنانچه از گفته‌ی خواهر شوهرم بر می‌آمد، یا که از طبقات اجتماعی مختلف می‌باشند. گاهی اوقات هم مخالفت به علت تقاطع نامحسوس دین و طبقه‌ی اجتماعی اتفاق می‌افتد (دیب ۲۰۲۰). نظریه‌پرداز گرافیتی‌نویس ما ادعا می‌کند که عدم پذیرش این دو—حق مبارزه کردن و حق عشق ورزیدن—به سان یکدیگر هستند.
اوضاع همیشه این چنین نبوده است. هم قبل از و هم در جریان انتفاضه‌ی اول در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰، داستان‌های عاشقانه و داستان‌های مقاومت اغلب یکی با دیگری در هم تنیده بودند. چه اتفاقی این جریانات را تضعیف کرد؟ پیمان‌های اسلو و تاسیس تشکیلات خودگردان در دهه‌ی ۱۹۹۰، سیاست‌های آزادی‌بخش را به نفع یک پروژه‌ی دولت‌سازی مختل کرد؛ و همچنین جنبش‌های زنان فلسطینی را در جهان سازمان‌های غیردولتی (اِن‌جی‌اُ) عمدتاً وابسته به منابع مالی خارجی جلب کرد.
به همین منوال بود که در زمان شروع انتفاضه‌ی دوم در سال ۲۰۰۰، افزایش نابرابری اقتصادی در کرانه‌ی باختری، کاهش مشارکت مردمی، و تشدید ناامیدی سیاسی باعث شد که روند گرایش به ازدواج‌هایی که از مرزهای مرسوم تخطی می‌کردند و عروسی‌هایی که از هزینه‌های مادی سنگین اجتناب می‌کردند، جای خود را به پیوندهایی بسپارد که اغلب به ارزش‌های جنسیتی سلسله مراتبی پایبند بودند و این پایبندی را با جشن عروسی‌های پرهزینه به وضوح نشان می‌دادند (جانسون، نحلة، و مورز ۲۰۰۹). با فرارسیدن دهه‌ی دوم قرن بیست و یکم، اقتصاد نئولیبرالیزه‌کننده‌ی تشکیلات خودگردان با ساخت‌وسازهای جدید و اتومبیل‌های جدیدی که به سختی در جاده‌های مملو از ایست‌های بازرسی جا می‌شدند، مردم را در عین حالی که ناپایداری اقتصادی برای بسیاری از آنها ادامه داشت، جذب کرد. این روندها بر استنباط مردم از ازدواج و آبروندی تاثیر گذاشته و تعریف «همخوانی مناسب» بین یک زوج را محدود کرده است.
رفتن به خیابان
ارزش‌های پایه‌ای اعتراض به سبک فلسطینی توان این را دارند که علیه پدرسالاری و در جهت آزادی عمل کنند. در سال ۲۰۱۹، اِسراء غریب پس از انتشار عکس‌هایی از خودش با نامزدش در شبکه‌های اجتماعی توسط خانواده‌اش به قتل رسید (الغول ۲۰۱۹). مرگ او یکی از ۲۳ قتل خانگی زنان فلسطینی به ثبت رسیده در سال ۲۰۱۹ در کرانه‌ی باختری و غزه توسط دیده‌بان حقوق بشر (بیگم ۲۰۱۹) و مرکز زنان برای کمک و مشاوره‌ی حقوقی بود. برای اعتراض به قتل او، کنشگران جنبش طالعات (به معنای «بیرون رفتن») را تشکیل دادند.
جنبش طالعات چالش‌های متعدد پیش روی فلسطینیان را پذیرفت، و شعارهایی را سر داد که نه تنها به خشونت علیه زنان بلکه به اشغالگری اسرائیل نیز می‌پرداختند (مندو‌وایس ۲۰۲۰). مختصر و مفیدترین‌شان شاید این بود:
عودة حرية
ثورة نسوية
بازگشت، آزادی
انقلاب فمینیستی
اصول آزادسازی فلسطینی اغلب در چند کلمه‌ی کلیدی خلاصه می‌شوند، مانند فراخوان جنبش بایکوت برای برابری، حق بازگشت، و پایان دادن به اشغالگری نظامی. شعار فوق‌الذکر طالعات نشان می‌دهد که آزادی زنان چگونه می‌تواند، به معنای واقعی کلمه، با این ارزش‌های مرکزی هم‌قافیه باشد.
شکل ۲. زنان در حال جمع‌آوری سنگ برای رویارویی با سربازان اسرائیلی در تظاهرات همبستگی با زندانیان سیاسی فلسطینی در بیت‌لحم، کرانه‌ی باختری، فلسطین، ۲۵ فوریه ۲۰۲۳. (عکس از محمد العزة)
تظاهرات طالعات به قطعه‌ای شدن جامعه‌ی فلسطین—امری که توسط حکومت اسرائیل بر ما تحمیل شده است—هم پرداختند. تظاهرات در شهرهایی مانند حیفا، رام‌الله، اورشلیم، و غزه، که سرتاسر زمین‌های فلسطین تاریخی را که به لحاظ قانونی توسط اسرائیل از هم جدا شده‌اند را در بر می‌گیرند، برگزار شدند. در هر کدام از این فضاهای پراکنده، فلسطینی‌ها از جایگاه قانونی-سیاسی متفاوتی برخوردارند. چنان چه در کتاب اخیرم، عبور از خط (بشارا ۲۰۲۲)، نشان داده‌ام، این امر می‌تواند مبارزه‌ی مشترک را دشوار سازد. این واقعیت همچنین ایجاد صمیمیت‌های معمولی را دشوار می‌کند. اسرائیل از اِعمال محدودیت بر امکان صمیمیت برای تحمیل ترفند قطعه قطعه سازی [فلسطین و فلسطینیان] استفاده می‌کند؛ مثلا با قانونی که علیه اتحاد مجدد خانواده وضع کرده است، قانونی آشکارا نژادپرستانه که ازدواج شهروندان فلسطینی اسرائیل با فلسطینی‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی را، در صورتی که تمایل به زندگی مشترک در اسرائیل داشته باشند، بسیار دشوار می‌کند؛ یا مقررات ویزا و اقامت اسرائیل که امکان ازدواج فلسطینی‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی ۱۹۶۷ با افراد خارجی و سپس ادامه‌ی زندگی مشترک در سرزمین‌های اشغالی را به شدت محدود می‌کند؛ و یا مقررات دیگری که حق اقامت در اورشلیم را بر زوج‌های متشکل از یک فلسطینی ساکن اورشلیم و یک فلسطینی از بقیه‌ی سرزمین‌های اشغالی را به شدت محدود می‌کنند ( اللبدي و حردان ۲۰۱۶؛ ظاهر-نشیف و حواری ۲۰۲۳؛ گریفیتس و جورونن ۲۰۱۹؛ هاموکد ۲۰۲۲).
تظاهرات طالعات به طرق دیگری نیز به مسئله‌ی تنوع در جامعه‌ی فلسطینی پرداختند. این تظاهرات نه تنها در شهرهای فلسطینی مانند یافا، حیفا، اورشلیم، و رام‌الله، بلکه در شهرها و روستاهای کوچک‌تر مانند الجش (الجلیل) و عرابه نیز برگزار شدند. آنها در مراکز فلسطینی‌های دور از وطن (دیاسپورا) مانند بیروت و برلین هم برگزار شدند. چالش‌های موجود در مقابل فمینیسم فلسطینی، همانند چالش‌های حضور در هر گونه اشتراکی (کلکتیو) فلسطینی، در هر کدام از این فضاها متمایز می‌باشند. این که جنبش طالعات توانسته است در سطح این فضاها اتحاد ایجاد کند امری قابل توجه است که گویای یکپارچگی عمیق مردم فلسطین در این لحظه، یعنی ۷۵ سال پس از نکبت [فاجعه] اولیه در سال ۱۹۴۸ که باعث انشعاب جامعه‌ی فلسطین شد، می‌باشد.
اعتراض خیابانی از آنجا حائز اهمیت است که مانند یک ماهیچه عمل می‌کند: وقتی از آن استفاده می‌کنیم، امکان استفاده‌ی مجدد از آن در آینده را تضمین می‌کنیم. به همین دلیل است که جنبش‌های اعتراضی ایران نویدبخش هستند، حتی زمانی که فوراً به نتایج دلخواه منتهی نمی‌شوند. خیابان جایی است که ما، در تقاطع بحث و احساسات میان‌سوژه‌ای، به بررسی و اعلام گروه‌ها و کلکتیو‌های جدید دست می‌زنیم. فراتر از این، اعتراض خیابانی این گروه‌ها را برای کسانی که دست به اعتراض زده‌اند، کسانی که ناظر تظاهرات هستند، و کسانی که ممکن است بعداً اعتراض را از رسانه‌ها ببینند، مشهود می‌سازد.
خیابان جایی است که ما، در تقاطع بحث و احساسات میان‌سوژه‌ای، به بررسی و اعلام گروه‌ها و کلکتیو‌های جدید دست می‌زنیم. فراتر از این، اعتراض خیابانی این گروه‌ها را برای کسانی که دست به اعتراض زده‌اند، کسانی که ناظر تظاهرات هستند، و کسانی که ممکن است بعداً اعتراض را از رسانه‌ها ببینند، مشهود می‌سازد.
اعتراضات خیابانی ممکن است به ویژه برای جنبش‌های فمینیستی مهم باشند، چرا که به مقابله با این فرض کمک می‌کنند که دولت یا سازمان‌های بشردوستانه خارجی از زنان در برابر خشونت مردان محافظت می‌کنند (گروال ۲۰۲۳). خطبه‌های چیره و سیستم‌های نهادی که خود را مخالف با «خشونت مبتنی بر جنسیت علیه زنان» معرفی می‌کنند «در پروژه‌های حکومتی امپریالیست و سرکوبگری ریشه دوانده‌اند که اهداف‌شان مخالف اصول اساسی‌ای که فمینیسم پیش می‌برد، یعنی عدالت و کرامت، می‌باشند» (ابو لغد، حِمامی و شلهوب-کورکیان ۲۰۲۳:۳). وقتی که «مرد داخل حکومت را می‌یابیم» (براون ۱۹۹۲)، هنگامی که خیرخواهی تظاهری حکومت را به چالش می‌کشیم (اصانلو ۲۰۲۳)، می‌توانیم چنین فرضیاتی را به هم بزنیم. به قول سازمان‌دهندگان طالعات:
پلیس، همانطور که زنان در سراسر جهان می دانند، نه محافظ ماست نه متحد؛ چه رسد به زمانی که آنها بخشی از یک ساختار استعماری را تشکیل می‌دهند که با فلسطینی‌ها به عنوان سوژه‌هایی که باید تحت نظر و کنترل باشند، برخورد می‌کند؛ چه پلیس اسرائیل باشد و چه پلیس تشکیلات خودگردان فلسطینی که در آمریکا آموزش دیده‌اند و نقش ویژه‌ای در پاییدن فلسطینی‌ها به نفع نیروی استعمارگر‌مان را دارند. (مرشود و السناء ۲۰۲۰)
طالعات به این دلیل پرتوان است که پاسخ مردمی فلسطین به مشکلاتی به شمار می‌رود که خارجی‌ها کلاً با عناوینی متفاوت (از مردم فلسطین) می‌شناسندشان و سپس تلاش در ریشه‌یابی و حل‌شان می‌کنند، و همچنین به این دلیل که برای به چالش کشیدن خشونت علیه زنان، قدرت مردمی زنانه به وجود می‌آورد. نهضت طالعات از پیشینیان مهمی برخوردار بوده است. زنان از بدو پیدایش حکومت استعماری به سبک اروپایی، از شرکت‌کنندگان و رهبران در اعتراض علیه آن بوده‌اند، و همچنان به مقابله با خشونت‌های ارتش اسرائیل و تشکیلات خودگردان ادامه می‌دهند (فلدمن ۲۰۲۳؛ احمود ۲۰۲۲؛ دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر ۲۰۲۲). آنها اغلب در خط مقدم پشتیبانی از زندانیان فلسطینی هستند. مردم فلسطین سالانه در روز جهانی زن از دیگران متمایز می‌شوند، چرا که در تظاهراتی شرکت می‌کنند که اگر در شهر من—بوستون، جایی که به ندرت به روز جهانی زن توجه می‌شود—برگزار شوند، تعجب همه را بر می‌انگیزند.
جنبش طالعات سایر کنش‌های سیاسی فلسطینیان را نیز متحول کرد. در فلسطین، مراسم خاکسپاری و ختم می‌تواند در تقاطع عزاداری و جنگجویی برگزار شود، همان گونه که در سال‌های اولیه‌ی بحران ایدز در ایالات متحده شاهد این اتفاق بودیم (کریمپ ۱۹۸۹). البته معمولاً این کفن و دفن شهدا می‌باشد—در این مورد کسانی که در مبارزات ملی جان خود را از دست داده یا به دلیل خشونت‌های اسرائیل کشته می شوند—که به فراخوان به عمل تبدیل می‌شود. در صورتی که قربانیان خشونت خانگی به این شکل در مراسم خاکسپاری‌شان شناخته نمی‌شوند. تظاهرات طالعات نشان می‌دهد که سنت‌های ملی‌گرایانه‌ی فلسطینی که مخصوص ادای احترام به شهدا هستند می‌توانند برای ادای احترام به قربانیان خشونت خانگی نیز به کار گرفته شوند.
شکل ۳. زنان در مراسم تشییع جنازه‌ی شهید باسل الأعرج در روستای الولجه، کرانه‌ی باختری، فلسطین، ۱۷ مارس ۲۰۱۷. (عکس از محمد العزة)
اما قابلیت رویت اعتراضات خیابانی علیه کشتار زنان تنها یکی از عناصر مبارزه‌ی ماست. عناصر دیگر مبارزه خصوصی‌تر به نظر می‌رسند. چگونه می‌توانیم انواع گوناگون اجبار را که قبل از حمله‌ی خشونت‌آمیز به یک زن اعمال می‌شوند، و حتی تحریم‌های پیش پا افتاده‌تری که بر روابط عاشقانه‌ای که به گفته‌ی آرونداتی روی «قوانین عشق» (۱۹۹۷) را نقض می‌کنند اعمال می‌شوند را به انظار عمومی برسانیم؟ جنبش طالعات کمک کرد تا حفاظت از جان زنان در برابر خشونت خانگی به موضوعی عمومی و اشتراکی تبدیل گردد. مبارزه برای به رسمیت شناختن و اعطای حقوق به افراد کوییر در فلسطین نیز برای محافظت از جان فلسطینیان امری حیاتی و ضروری است. البته متاسفانه، چالش‌هایی که در سر راه عشق و رشد و نمو ما فلسطینی‌ها وجود دارند، بسیار گسترده‌تر از این می‌باشند. ما باید نگران اَشکال عشق و آزاد‌سازی‌ای باشیم که حتی پیگیری هم نمی‌شوند، چرا که مردی نتوانسته است خانه‌ای بسازد، یا دو نفری که یکدیگر را دوست دارند مرزهای دین یا طبقه‌ی اجتماعی را با عشق‌شان شکسته‌اند. «قوانین عشق» ما با نظام سرمایه‌داری و اشغالگری همدست شده‌اند: این مصادره و محدودیت‌های استفاده‌ی ارضی تحمیلی اسرائیلی است که ساختن خانه را برای بسیاری کلا غیرممکن می‌کند. مردسالاری و کاپیتالیسم آینده‌های ممکن را خاموش می‌کنند، هم برای مردان، هم برای زنان، و هم برای دیگران.
خیلی از فلسطینی‌ها ازدواج و زایمان را، از منظر جمعیتی، پشتوانه‌ای برای اهداف ملی می‌دانند (کنعانه ۲۰۰۲). در صورتی که نیروی سیاسی عشق را هرگز نمی‌توان به ازدواج تقلیل داد. ما باید راه‌هایی برای تجلیل و تأیید انواع گوناگون عشق را، که به جامعه‌ی فلسطینی حیات و حرکت می‌بخشد، دریابیم: برای چند نمونه از اَشکال عشقی که آرایش ویژه‌ی فلسطینی دارند، میتوان به دوستی، وفاداری و جانفشانی بین خویشاوندان، و رفاقتی که در زندگی خلاقانه (مثلاً گروه‌های رقص!) و سیاسی شکل گرفته است، اشاره کرد.
مردسالاری و کاپیتالیسم آینده‌های ممکن را خاموش می‌کنند، هم برای مردان، هم برای زنان، و هم برای دیگران.
امروزه، عده‌ی بسیار زیادی در راه ساختن یک زندگی همراه با عشق و شادی به سبک دلخواه خودشان، با موانع روبه‌رو می‌شوند، و این موانع از تخیل، اشتیاق، و انرژی—اجزایی ترکیبی مورد نیاز ما برای ساختن آینده‌های نوین ضروری‌ای که شکل‌های جدیدی از نسبت‌مند بودن به یکدیگر را متصور می‌شوند—پیشی می‌گیرند. گرافیتوی بیت‌لحم نوید این امید را می‌دهد که زمانی که ما از طریق عشق و در عشق مبارزه کنیم، مقاومت‌مان قوی‌تر خواهد شد. در فلسطین همچون در هند، «هم تظاهرات عمومی و هم سرپیچی‌های بی سر و صدا [از قوانین حکومتی] در جریان هستند» و اقتدار سیاسی سرکوبگر را به چالش می کشند (گروال ۲۰۲۳). باشد که به هنگام اعتراض کردن در خیابان‌ها همدیگر را ملاقات کنیم و روش‌های وافری برای رونق گرفتن عشق به سوی آزادسازی خلق کنیم.
منابع
ابو لغد، لیلا، ریما حِمامی، و نادرا شلهوب-کورکیان. ۲۰۲۳. «مقدمه: مدارهای قدرت در طرز اداره کردن خشونت مبتنی بر جنسیت علیه زنان.» در حیله‌گری خشونت جنسیتی: ژئوپلیتیک و فمینیسم، ۱–۵۱. دورهام، کارولینای شمالی: انتشارات دانشگاه دوک.
انجمن حمایت از زندانیان و حقوق بشر آدامیر. ۲۰۱۷. «درباره‌ی بازداشت اداری.» addameer.org، جولای. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳. www.addameer.org/israeli_military_judicial_system/administrative_detention
الغول، دیانا.۲۰۱۹. «#WeAreIsraa [#كلنا_إسراء_غريب #ما‌ـ‌همه‌ـ‌اسراءـ‌غریب‌ـ‌هستیم]: خشم به دلیل "مرگ بر اثر شکنجه" زن فلسطینی در قتل ناموسی.» عرب جدید، ۳۱ اوت. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳.
www.newarab.com/news/man-tortures-palestinian-sister-death-honour killing
اللبدي، فدوى، و طارق حردان. ۲۰۱۶. «ازدواج، اقامت شکافته، و دیوار جدایی در اورشلیم.» فصلنامه اورشلیم ۶۵ (بهار): ۶۹–۸۵.
عطشان، سائد. ۲۰۲۰. فلسطین کوئیر و امپراتوری نقد. پالو آلتو، کالیفرنیا: انتشارات دانشگاه استنفورد.
بیگم، روتانا. ۲۰۱۹. «تلفات مرگبار برای زنان فلسطینی». hrw.org. سپتامبر ۱۹. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳.
www.hrw.org/news/2019/09/19/deadly-toll-palestinian-women.
براون، وندی. ۱۹۹۲. «پیدا کردن مردیت در حکومت.» مطالعات فمینیستی ۱۸ (۱): ۷–۳۴.
کریمپ، داگلس. ۱۹۸۹. عزاداری و رزمندگی. اکتبر ۵۱: ۳–۱۸.
ظاهر-نشیف، سهاد و آرین حواری. ۲۰۲۳. «تجارب زیسته‌ی زنان متاهل فلسطینی سرزمین‌های اشغالی ۱۹۶۷ ساکن در "خط سبز"». المنتقی ۶ (۲).
دیب، لارا. ۲۰۲۰. «فراتر از فرقه‌گرایی: ازدواج‌های مختلط و ناهمسانی اجتماعی در لبنان.» ژورنال بین المللی مطالعات خاورمیانه ۵۲ (۲): ۲۱۵–۲۸. https://doi.org/10.1017/S0020743819000898.
فلدمن، ایلانا. ۲۰۲۳. « فلسطین و آشفتگی/های فمینیستی». فرداهای فمینیستی .
https://www.rethinkingiran.com/feminist-futures/feminist-troubles-and-palestine-ilana-feldman.
گروال، ایندرپال. ۲۰۲۳. «اعتراض و حکومت امنیتی: مورد هند.» فرداهای فمینیستی.
https://www.rethinkingiran.com/feminist-futures/protest-and-security-state-india-inderpal-grewal.
گریفیتس، مارک و میکو جورونن. ۲۰۱۹. «ازدواج تحت اشغال: محدودیت ویزای همسر اسرائیل در کرانه باختری.» جنسیت، مکان و فرهنگ ۲۶ (۲): ۷۲–۱۵۳. https://doi.org/10.1080/0966369X.2018.1551784.
هاموکد. ۲۰۲۲. «هاموکد به وزیر دفاع: رویه‌ی بازنگری شده‌ی ورود اتباع خارجی به سرزمین اشغالی فلسطین هنوز اساساً ناقص است و باید تا زمان اصلاح آن مانع به کار گیری‌اش شد.» هاموکد، ۱۴ سپتامبر. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳. https://hamoked.org/document.php?dID=Updates2327.
حسون، نیر. ۲۰۱۶. «اسرائیل اقدام به دستگیری پیشگیرانه‌ی معترضان به ماراتن اورشلیم کرد.» هاآرتس، ۱۸ مارس. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳. www.haaretz.com/israel-news/2016-03-18/ty-article/.premium/srael-made-preemptive-arrest-of-preemptive-of-reemptive-of-reemptive-of-reemptive-of-reemptive-of-teterater-vs-bit-marathon/0000017f-f384-d5bd-a17f-f7be630b0000.
دیده‌بان حقوق بشر. ۲۰۲۲. «فلسطین: معافیت از مجازات در قبال دستگیری‌های خودسرانه و شکنجه.» hrw.org، ژوئن ۳۰. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳. www.hrw.org/news/2022/06/30/palestine-impunity-arbitrary-arrests-torture
اِحمود، سارا. ۲۰۲۲. «فمینیسم فلسطین: تحلیل‌ها، رویه‌ها و آینده‌های استعماری.» انسان شناسی فمینیستی ۳ (۲): ۹۸-۲۸۴.
https://doi.org/10.1002/fea2.12109.
جانسون، پِنی، لميس أبو نحلة، و آنلیس مورز. ۲۰۰۹. «ترتیبات و جشن‌های ازدواج در دو انتفاضه‌ی فلسطینی.» ژورنال مطالعات زنان خاورمیانه ۵: ۳.
کنعانه، رودا آن. ۲۰۰۲. زایش ملت: راهبردهای زنان فلسطینی در اسرائیل. برکلی: انتشارات دانشگاه کالیفرنیا.
مرشود، هاله و ریا السناء. ۲۰۲۰. «طالعات: جنبش فمینیستی‌ای که آزادی را بازتعریف و فلسطین را بازانگاری می‌کند.» ماندویس. ۲۵ فوریه. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر. https://mondoweiss.net/2020/02/talat-a-feminist-movement-that-is-redefining-liberation-and-reimagining-palestine.
ماندویس. ۲۰۲۰. «زنان فلسطینی در جنبش فمینیستی طالعات به زن‌کشی اعتراض کردند.» ویدئوی یوتیوب، ۱:۳۵، پست شده توسط "ماندویس"، ۲۵ فوریه. www.youtube.com/watch?v=WTrYT1cURP4 (دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳).
دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر. ۲۰۲۲. «زنان علیه عقب رانده شدن حقوق‌شان در سرزمین‌های اشغالی فلسطین مبارزه می کنند.» ohchr.org. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳.
www.ohchr.org/en/get-involved/stories/women-fight-push-back-their-rights-occupied-palestinian-territory.
اصانلو، آرزو. ۲۰۲۳. «به چالش کشیدن نیکوکاری: کجای قیام زنان ایرانی انقلابی است؟» فرداهای فمینیستی.
https://www.rethinkingiran.com/feminist-futures/challenging-benevolence-iranian-womens-uprisings-arzoo-osanloo.
اشتراکی فمینیستی فلسطین. ۲۰۲۱. «متعهد شوید که فلسطین یک مسئله‌ی فمینیستی است.» اکشن نتورک. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳. https://actionnetwork.org/petitions/pledge-declaring-palestine-is-a-feminist-issue.
روی، آرونداتی. ۱۹۹۷. خدای چیزهای کوچک. نیویورک: هارپِر پِرِنیال.
الترتیر، علاء. ۲۰۱۷. «جرم‌انگاری مقاومت: مواردی از اردوگاه‌های پناهندگی بالاتا و جنین.» ژورنال مطالعات فلسطین ۴۶ (۲): ۷-۲۲. https://doi.org/10.1525/jps.2017.46.2.7.
صندوق سازمان ملل متحد برای فعالیت‌های جمعیتی. ۲۰۱۵. «آنچه ما انجام می‌دهیم: مسائل جمعیتی.» unfpa.org. دسترسی به تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۳. https://palestine.unfpa.org/en/node/22584.
اَمال بِشارا
اَمال بِشارا دانشیار در دپارتمان مردم‌شناسی دانشگاه تافتس می‌باشند. ایشان نویسنده‌ی کتاب عبور از خط: قوانین، خشونت، و راهبند‌های بیان سیاسی در فلسطین (انتشارات دانشگاه استنفورد، ۲۰۲۲) هستند، که به شرایط مختلف بیان و مبادله میان شهروندان فلسطینی اسرائیل و فلسطینیان در کرانه‌ی باختری می‌پردازد؛ و همچنین داستان‌های پس‌زمینه‌ای: اخبار ایالات متحده و سیاست فلسطین (انتشارات دانشگاه استنفورد، ۲۰۱۳)، که یک مردم‌نگاری از چگونگی تولید اخبار در ایالات متحده در طول انتفاضه‌ی دوم در فلسطین است. ایشان در مورد سیاست‌های عامه‌ی پناهندگان در کرانه‌ی باختری و در مبارزه بر سر و از طریق رسانه‌ها، آب، زمین، و تظاهرات سیاسی نیز قلم می‌زنند. در نتیجه‌ی همکاری‌شان با نوجوانان مرکز لاجی در اردوگاه پناهندگان آیدا در بیت‌لحم، دو کتاب دوزبانه‌ی کودکان نیز منتشر کرده‌اند، از جمله کتاب الفبای آیدا (۲۰۱۴). ایشان یکی از کارگردانان فیلم مستند ازم برایم عکس‌هایم را بگیر (۲۰۱۶) هستند، و رئیس بخش خاورمیانه‌ی انجمن مردم‌شناسی آمریکا نیز می‌باشند.
